Het belang van hygiëne bij vaatwasmachines in zorginstellingen

Vanaf wanneer is hygiëne gegarandeerd en wat moet ik daarvoor doen?!

Aan het einde van een wasprogramma kan altijd dezelfde vraag worden gesteld: is de vaat schoon, hygiënisch schoon of zelfs ook nog gedesinfecteerd? Is er überhaupt een verschil en zo ja, wanneer is dit van belang?

Op deze pagina zullen wij deze drie belangrijke begrippen verklaren.

• Hygiëne
• Desinfectie
• Sterilisatie

Begrip: Hygiëne

Het woord hygiëne is afkomstig uit het latijns (hygieia) en is afgeleid van hygieinos, dat dienstbaar aan de gezondheid betekent. Hygiëne is de wetenschap voor het voorkomen van ziektes en het in stand houden van de algemene gezondheid.

Vanouds is de belangrijkste taak daarin, de invloed van de omgeving te verhinderen en regelmatig de gezondheid van de mensen te onderzoeken.

Wat is hygiëne?

• Onder het begrip hygiëne verstaat men alle maatregelen, die ervoor dienen infecties te voorkomen.
• De bekendste en meest voorkomende maatregel is het wassen van de handen. Door het eenvoudige handen wassen, kan de overdracht van kiemen al met 99% verminderen.
• Bij een onderzoek met het Influenza-A-virus is gebleken, dat met 20 seconden handen wassen met zeep, er geen geïnfecteerde kiemen van het Influenza-A-virus meer aanwezig zijn.
• Omdat in de meeste gevallen bij het wassen van de handen er slechts een kiemreductie optreedt, is de volgende stap het wassen met hygiënische handdesinfectie.
• Hiertoe behoren alle wasmiddelen welke als werkzame stof alcohol bevatten, om de kiemdoding te bewerkstelligen.

Begrip: Desinfectie

Nu komen we bij het volgende begrip uit: desinfectie. De definitie is; dode of levende materialen in een toestand brengen, zodat ze niet meer kunnen infecteren.
Deze materialen worden meetbaar gemaakt. In vastgestelde proeven met gedefinieerde specimenen, moet vervolgens het aantal kiemen met een factor van 10 gereduceerd worden.

Wat is desinfectie?

• Hierbij gaat het om maatregelen, die ervoor zorgen dat het aantal kiemen zo ver gereduceerd worden, dat de overdracht van infectie niet meer mogelijk is.
• Let op: er vindt geen 100% kiemdoding plaats. Alleen het overdragen van kiemen is uitgesloten.
• In de desinfectie worden 2 verschillende methoden onderscheiden. De chemische desinfectie en fysieke desinfectie.
• Bij de fysieke desinfectie wordt desinfectie bereikt door straling, droge verhitting of vloeibare verhitting
• In de vaatwastechniek zijn er ook 2 mogelijkheden om desinfectie te bereiken. De meest gangbare, die ook in de care machine worden toegepast; zijn:
• Thermische desinfectie (vloeibare verhitting) door de was- en naspoeltemperatuur
• Chemische desinfectie door de inzet van reinigingsmiddelen

Begrip: Sterilisatie

De sterilisatie is een desinfectie met hogere voorwaarden. Van een miljoen aanwezige kiemen, mag er bij sterilisatie geen één overblijven. De eis die aan desinfectie wordt gesteld is dat het alle micro-organismen en sporen beschadigd.

Hierbij zal de vaat 100% kiemvrij zijn.

Welke mate van reiniging is nu noodzakelijk voor woongroepen in zorginstellingen??

Door een verzwakt immuunsysteem zijn ouderen en zieke mensen gevoeliger voor infecties. In een omgeving van een woongroep eten de bewoners met elkaar. De vraag is dan ook; hoe stelt men zeker dat het gebruikte servies niet alleen optisch schoon is, maar ook hygiënisch?

Professionele vaatwasmachines onderscheiden zich op meerdere vlakken van de huishoudelijke vaatwasmachines. Ze zijn voor het desinfecteren van porselein en bestek zeer geschikt.

Een belangrijk punt hierin is de watertemperatuur, waarmee een professionele vaatwasmachine wast en naspoelt. In de DIN 10534 normering wordt voorgeschreven dat de temperatuur van de naspoeling ten minste 80°C moet zijn.

Dit maakt een professionele vaatwasmachine zo belangrijk voor de hygiëne:

• Zeer hoge naspoeltemperatuur van meer dan 80 °C graden, met het standaard programma
• Thermodesinfectie met 100 °C graden stoom
• Toepassing van hoogwaardig professioneel reinigingsmiddel
• Bewaking, weergave en uitlezing van de temperaturen in de machine

MRSA, de superresistente ziekenhuis bacteriën – Wanneer worden deze gedood?

MRSA staat voor Methicillin-resistente Staphylococcus aureus. Het gaat daarbij om bacteriën van de soort Staphylococcus aureaus. Deze komen voor op de huid van gezonde mensen en leiden niet tot uitbraak van ziektes, zodra ze niet in het lichaam komen. Deze bacteriën kunnen tegen antibiotica en vormen zo een groot gevaar voor kwetsbare mensen, zoals ouderen.

De kiemen kunnen van mens tot mens of van dier tot mens worden overgedragen. De vraag hierbij is hoeveel kiemen er van de vaat op de patiënten kunnen worden overgedragen. De volgende maatregel is nodig als een patiënt met MRSA is besmet. Namelijk; de vaat moet direct afgedekt naar de keuken worden gebracht, zodat de kiemen zich niet verder kunnen verspreiden.

De vaat van een MRSA patiënt in de vaatwasmachine reinigen: De meeste leidraden voor MRSA patiënten geven geen bijzondere richtlijnen voor behandeling van de vaat. Dus komt het er vaak op neer dat de vaat met een normaal of kort wasprogramma wordt gereinigd. Optimaal is het echter om de maximale temperatuur in de vaatwasmachine te benutten. (thermodesinfectie met 100 graden stoom en een AO-Wert=60).

Bij deze temperatuur is te verwachten dat de MRSA bacteriën worden gedood. Een verspreiding van de bacteriën is daarmee uitgesloten. (Bron: http://www.mrsa-net.nl/)

AO=60 – Wat zegt deze waarde?

Om het doden van de micro-organismen met vloeibare hitte (stoom) te kunnen meten is er een maatstaaf ontwikkeld A0.
Deze waarde legt de noodzakelijke temperatuur en inwerktijd vast.
De waarde A0 is een fysieke parameter, die voor de doding van micro-organismen staat.

A0- waarde tabel

Een A0 waarde van 60 wordt doorgaans bereikt door:

• 70 °C en een contacttijd van 10 minuten
• 80 °C en een contacttijd van 60 seconden
• 90 °C en een contacttijd van 6 seconden
• etc.

De mate van desinfectie wordt afgemeten afhankelijk van welk invloed gebied het omvat en welke reductiefactoren de kiemaantallen doen reduceren. Deze is afhankelijk van:

• de hoogte van het aantal kiemen
• de soort kiemen
• het gebruik van de gedesinfecteerde materialen

Voor machinale thermische desinfectieprocessen wordt een zogenaamde thermologger ingezet, die tijdens het in bedrijf zijn van de machine, de temperaturen en tijden afleest. In de DIN EN ISO 15883-1-3 is hiervoor een procedé met grenswaarden vastgelegd.

Goed om te weten!
Met de HOBART care vaatwasmachine maakt u de juiste keuze! Met de combinatie van chemische en fysieke thermische desinfectie in het standaard en korte wasprogramma heeft u al genoeg zekerheid. Mocht u 100% zekerheid willen, dan kunt u het thermodesinfectie programma selecteren en naspoelen met 100 graden stoom. Daardoor wordt de vaat naar een AO=60 waarde gedesinfecteerd en worden bijna alle overgebleven kiemen gedood.